Η ανάλυση σπέρματος (σπερμοδιάγραμμα) είναι μια απλή εξέταση που μπορεί να δώσει πολύτιμες πληροφορίες για τη γονιμότητα ενός άνδρα.
Η Υπεύθυνη του Εμβρυολογικού Εργαστηρίου, κα. Θεώνη Παστρωμά, μας δίνει οδηγίες για να γίνει η εξέταση σωστά και να είναι αξιόπιστα τα αποτελέσματα.
Δώστε προσοχή στα 4 tips που μας επισημαίνει!
Μια ανάλυση σπέρματος (σπερμοδιάγραμμα) πραγματοποιείται από ένα δείγμα πρόσφατου σπέρματος το οποίο εξετάζεται ως προς 4 παραμέτρους (σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμός Υγείας, WHO 2010):
- Τον όγκο του δείγματος: πρέπει να είναι τουλάχιστον 1.5 ml
- τον αριθμό των σπερματοζωαρίων ανά ml (φυσιολογική τιμή: πάνω από 15 εκατ. / ml)
- την κινητικότητά τους (φυσιολογική τιμή: τουλάχιστον 32% πρόσθια και προωθητική κίνηση) και
- το ποσοστό των σπερματοζωαρίων με φυσιολογική μορφολογία (φυσιολογική τιμή: τουλάχιστον 4%).
Tip 1
“Πριν από την ανάλυση σπέρματος,
θα πρέπει οπωσδήποτε να έχουν προηγηθεί 2-4 μέρες αποχής
(ούτε λιγότερο ούτε περισσότερο),
διαφορετικά τα αποτελέσματα της ανάλυσης δε θα είναι αξιόπιστα
(επηρεάζεται αρνητικά η ποιότητα του δείγματος).”
Μια μέτρηση περίπου 15 εκατομμυρίων σπερματοζωαρίων ανά ml, θεωρείται επαρκής για την επίτευξη φυσιολογικής σύλληψης, με βάση τα κριτήρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Παρ’ όλα αυτά, σύλληψη μπορεί να πραγματοποιηθεί ακόμα και εάν ο αριθμός των σπερματοζωαρίων είναι χαμηλότερος, υπό τον όρο ότι η γυναίκα έχει φυσιολογικά επίπεδα γονιμότητας και η κινητικότητα του σπέρματος να είναι καλή. Σε περίπτωση που ο αριθμός ή/και κινητικότητα ή/και μορφολογία των σπερματοζωαρίων είναι χαμηλότερες του φυσιολογικού, τότε μιλάμε για ανδρική υπογονιμότητα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η μέθοδος εξωσωματικής γονιμοποίησης με μικρογονιμοποίηση (ICSI) ενδεχομένως να κριθεί απαραίτητη.
Σε κάποιες περιπτώσεις παρατηρείται παντελής απουσία σπερματοζωαρίων κατά την ανάλυση σπέρματος (αζωοσπερμία). Αυτό μπορεί να συμβαίνει είτε γιατί υπάρχει κάποιο εμπόδιο στην οδό που ακολουθεί το σπέρμα ή γιατί υπάρχει πρόβλημα στην παραγωγή σπερματοζωαρίων.
Κλείστε το ραντεβού σας για την εξέταση και ακολουθήστε τις οδηγίες μας
Για να κάνετε ανάλυση σπέρματος στο Γέννημα IVF, θα πρέπει να κλείσετε ραντεβού με τη γραμματεία μας (πρωινές ώρες, συνήθως 9-11 το πρωί). Η παραγωγή του δείγματος μπορεί να γίνει είτε στο σπίτι είτε στο Γέννημα IVF σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο.
Εάν η παραγωγή του δείγματος γίνει στο Γέννημα IVF, τότε θα πρέπει να προσέλθετε την ώρα που θα σας ορίσει η γραμματεία. Θα πρέπει να προσέξετε ώστε να μη χαθεί ποσότητα δείγματος κατά τη συλλογή.
Tip 2
“Έχετε περιθώριο έως 1 ώρα από την ώρα της παραγωγής του δείγματος
ως την ώρα της εξέτασης από τους εμβρυολόγους.
Χρησιμοποιήστε έναν αποστειρωμένο ουροσυλλέκτη για τη συλλογή του δείγματος.”
Εάν η παραγωγή του δείγματος γίνει στο σπίτι, τότε πρέπει να μεταφερθεί στο Γέννημα IVF και να παραδοθεί στους εμβρυολόγους ιδανικά μέσα σε 30 λεπτά από την ώρα παραγωγής (1 ώρα το πολύ) χωρίς να δημιουργείται κανένα πρόβλημα στην ποιότητα του σπέρματος. Το δείγμα πρέπει να συλλέγεται σε αποστειρωμένο ουροσυλλέκτη. Θα πρέπει να προσέξετε ώστε να μη χαθεί ποσότητα δείγματος κατά τη συλλογή. Η μεταφορά του δείγματος από το σπίτι στο Γέννημα IVF πρέπει να γίνεται σε θερμοκρασία περιβάλλοντος. Μη βάζετε το δείγμα στο ψυγείο ούτε σε θερμότερο περιβάλλον γιατί αυτό επηρεάζει την ποιότητά του!
Γιατί να κάνετε την ανάλυση σπέρματος στο Γέννημα IVF;
Οι αναλύσεις σπέρματος γίνονται από τους εμβρυολόγους μας και τα αποτελέσματα είναι έτοιμα συνήθως την ίδια μέρα. Οι εμβρυολόγοι μας είναι εξειδικευμένοι στο χειρισμό και την αξιολόγηση του σπέρματος και οι αναλύσεις γίνονται από τους ίδιους, όχι από αυτοματοποιημένο σύστημα (όπως ίσως συμβαίνει σε εργαστήρια που διενεργούν πολλές διαφορετικές εξετάσεις).
Επίσης, αν τελικά χρειαστεί να γίνει κάποια θεραπεία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (π.χ. εξωσωματική), οι εμβρυολόγοι μας θα έχουν ήδη την εικόνα του δείγματος σπέρματος με τη δικιά τους ματιά. Αυτό θα τους βοηθήσει σημαντικά κατά τη διάρκεια της θεραπείας (για το σχεδιασμό της κατάλληλης για εσάς θεραπείας).
Tip 3
“Τα αποτελέσματα της εξέτασης είναι έτοιμα την ίδια μέρα.
Θα σας ενημερώσουν οι ίδιοι οι εμβρυολόγοι μας.”
Τι σημαίνουν τα αποτελέσματα; Θα χρειαστεί να γίνει επανάληψη;
Ένα δείγμα σπέρματος θεωρείται ‘φυσιολογικό’ όταν πληροί και τις 4 παραπάνω προϋποθέσεις (ως προς τον όγκο, τον αριθμό των σπερματοζωαρίων, την κινητικότητά τους και τη μορφολογία τους). Όταν όμως η τιμή σε κάποια/κάποιες παραμέτρους είναι χαμηλότερη από τα όρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, τότε θεωρείται ότι ο άντρας αυτός αντιμετωπίζει ‘ανδρική υπογονιμότητα’, για παράδειγμα:
- Αν ο αριθμός των σπερματοζωαρίων είναι μικρότερος από 15 εκατ/ml, τότε λέμε ότι παρουσιάζεται ‘ολιγοσπερμία’.
- Αν η κινητικότητα των σπερματοζωαρίων είναι μικρότερη από 32%, τότε μιλάμε για ‘ασθενοσπερμία’.
- Αν το ποσοστό των σπερματοζωαρίων με φυσιολογική μορφολογία είναι μικρότερο του 4%, τότε πρόκειται για ‘τερατοσπερμία’.
Υπάρχει η πιθανότητα συνδυασμού και αυτών, όπως: ολιγοασθενοσπερμία (χαμηλός αριθμός και κινητικότητα), ολιγοασθενοτερατοσπερμία (όλες οι παράμετροι χαμηλά) κ.ο.κ.
Tip 4
“Δεν αποκλείεται να χρειαστεί να επαναλάβετε αυτή την εξέταση.
Αυτό συστήνεται όταν οι τιμές του δείγματος είναι χαμηλότερες από το φυσιολογικό.”
Με βάση τα αποτελέσματα, ο γυναικολόγος αναπαραγωγής και οι εμβρυολόγοι ενδεχομένως να προτείνουν την κατάψυξη ενός δείγματος σπέρματος με χαμηλές τιμές με στόχο την επίτευξη εγκυμοσύνης στο μέλλον.