Πρόκειται για μία ελαφριά χειρουργική επέμβαση, όταν είναι απλά διαγνωστική, η οποία επιτρέπει την άμεση εξέταση και τον πλήρη έλεγχο των εσωτερικών γεννητικών οργάνων της γυναίκες (ωοθήκες, μήτρα, σάλπιγγες), αλλά και άλλων ενδοκοιλιακών οργάνων (έντερο, ήπαρ, χοληδόχος κύστη κλπ) προκειμένου να ανιχνευθεί και να αντιμετωπισθεί κάποιο πιθανό πρόβλημα.
Η διαδικασία διενεργείται υπό γενική αναισθησία. Ο χειρουργός δημιουργεί μία μικρή τομή περίπου μισού εκ. κάτω από τον αφαλό από την οποία θα περάσει το λαπαροσκόπιο (το ειδικό τηλεσκόπιο). Το λαπαροσκόπιο είναι μια κάμερα ειδικά τροποποιημένη η οποία περνάει μέσα στην κοιλιά και δίνει μία καθαρή εικόνα των οργάνων και του πιθανού προβλήματος. Επίσης, επιτρέπει στον χειρουργό να αποφασίσει εάν περαιτέρω χειρουργική επέμβαση είναι απαραίτητη και γενικά ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης του προβλήματος.
Η λαπαροσκόπηση επιτυγχάνει την ακριβή διάγνωση καταστάσεων που συχνά δημιουργούν προβλήματα υπογονιμότητας, όπως ενδομητρίωση, συμφύσεις (εσωτερικές ουλές από προηγούμενες επεμβάσεις ή φλεγμονές), κύστες ωοθηκών, ινομυώματα, εξωμήτριος κύηση κ.α. Η λαπαροσκόπηση παρέχει την επιβεβαίωση στη διάγνωση όλων των παραπάνω κλινικών καταστάσεων, ενώ οι μη-επεμβατικές εξετάσεις (κολπικό υπερηχογράφημα, σαλπιγγογραφία κλπ) δίνουν μόνο ενδείξεις αυτών των παθήσεων.
Η λαπαροσκόπηση δεν πρέπει να γίνεται (υπάρχει αντένδειξη) στις παρακάτω περιπτώσεις:
Τρεις μέρες πριν το χειρουργείο πρέπει να αποφεύγονται οι τροφές που περιέχουν φυτικές ίνες (που προκαλούν φούσκωμα), οι υδατάνθρακες (ό, τι περιέχει άμυλο, δηλαδή πατάτες, ζυμαρικά, ψωμί), τα όσπρια και φρούτα. Πρέπει επίσης να αποφεύγονται τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Η ιδανική διατροφή είναι πρωτεϊνούχος δίαιτα (κόκκινο ή λευκό κρέας, ψάρι) και σαλάτα (πράσινη ή βραστά λαχανικά) ή σούπες. Μπορείτε να πίνετε όσα υγρά ροφήματα θέλετε όπως τσάι, καφές κλπ. Την νύχτα πριν το χειρουργείο μην φάτε ή πιείτε τίποτα μετά τα μεσάνυχτα. Εάν παίρνετε κάποιο φάρμακο αυτή την περίοδο ρωτήστε τον γιατρό σας αν πρέπει να το σταματήσετε.
Την παραμονή του χειρουργείου πρέπει να ξεκουραστείτε. Θα χρειαστεί να πάρετε ένα ήπιο καθαρτικό διάλυμα, έτσι ώστε το έντερο να είναι λιγότερο διατεταμένο και η επέμβαση να γίνει με μεγαλύτερη ευκολία και ασφάλεια. Συνήθως χορηγούμε το «X-Prep» (μισό μπουκαλάκι το μεσημέρι, γύρω στις 12-2), το οποίο δρα 2-10 ώρες μετά.
Το πρωί της επέμβασης, όταν φτάσετε στο νοσοκομείο, θα χρειαστεί να υποβληθείτε στον τυπικό προ-εγχειρητικό έλεγχο που περιλαμβάνει εξετάσεις αίματος, καρδιογράφημα και ακτινογραφία θώρακος.
Βασική φροντίδα της μετεγχειρητικής αγωγής είναι η άμεση κινητοποίηση της γυναίκας. Πρέπει να τονίσουμε ότι η ανάρρωση στα λαπαροσκοπικά χειρουργεία είναι πολύ γρήγορη και οι μετεγχειρητικές ενοχλήσεις πολύ πιο ελαφρές από τα κλασσικά ανοικτά χειρουργεία. Υπάρχει βέβαια πόνος στις τομές που είναι περιορισμένος λόγω του μικρού τους μεγέθους (μία έως τέσσερις τομές των 5 έως 10 χιλιοστών). Αυτό σημαίνει ότι δεν θα δυσκολευτείτε να σηκωθείτε από το κρεβάτι.
Το συνηθέστερο σύμπτωμα, σε διαφορετική όμως ένταση για κάθε γυναίκα, είναι μία ενόχληση στο σημείο που τελειώνουν οι πλευρές, στο θώρακα ή στην ωμοπλάτη . Αυτό οφείλεται στο αέριο (CO2) με το οποίο γεμίζουμε την κοιλότητα της κοιλιάς κατά τη διάρκεια της λαπαροσκόπησης. Η ενόχληση αυτή διαρκεί 2-3 ημέρες και αντιμετωπίζεται με αντιφλεγμονώδη και αναλγητικά φάρμακα.
Το δεύτερο σύμπτωμα είναι ένας τυμπανισμός στην κοιλιά που οφείλεται επίσης στο αέριο και διαρκεί 3-5 μέρες, χωρίς όμως να έχει σημαντική επίπτωση στην μετεγχειρητική πορεία και ανάρρωση. Μπορεί επίσης να παρουσιαστούν λίγα δέκατα ή πυρετός για 3 έως 5 μέρες που οφείλεται στα υγρά της λαπαροσκόπησης και αντιμετωπίζεται με απλά αντιπυρετικά.
Άλλο συνηθισμένο σύμπτωμα είναι μία ελαφρά κολπική αιμόρροια που οφείλεται στους χειρισμούς του τραχήλου της μήτρας κατά την επέμβαση. Όλες οι πιο πάνω ενοχλήσεις είναι αναμενόμενες και δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα της επέμβασης ούτε και τον ρυθμό γρήγορης ανάρρωσης.
Από φαρμακευτικής πλευράς μετεγχειρητικά χορηγούνται οροί και αντιβίωση ενδοφλέβια την πρώτη μέρα. Από την δεύτερη μέρα χορηγούμε αντιβίωση σε ταμπλέτες πρωί και βράδυ για 4-7 μέρες ανάλογα με το είδος της επέμβασης.
Σε 7 με 10 μέρες μετά την επέμβαση θα αφαιρεθούν τα ράμματα των τομών, αν δεν έχουν απορροφηθεί.
Ίσως χρειαστεί να πάρετε μερικές μέρες άδεια απ’ τη δουλειά σας. Μετά από 3-4 μέρες όμως θα πρέπει να είστε σε θέση να επιστρέψετε στην εργασία σας. Όσον αφορά τη σεξουαλική επαφή αυτή μπορεί να ξεκινήσει το γρηγορότερο εφόσον δεν υπάρχει κολπικό έκκριμα, αν πρόκειται για διαγνωστική λαπαροσκόπηση, ενώ αν γίνει επεμβατική (αφαίρεση ινομυωμάτων, κύστεων κλπ) τότε μπορεί να ξεκινήσει 7-14 μέρες μετά.
Οι πιθανές επιπλοκές περιλαμβάνουν τραύμα σε κάποιο αγγείο ή σε κάποιο πυελικό όργανο όπως έντερο ή ουροδόχο κύστη. Οι σοβαρές επιπλοκές μετά από μια λαπαροσκόπηση υπολογίζεται ότι κυμαίνονται μεταξύ 1 με 2 στις 1000 λαπαροσκοπήσεις.