Σπερμοδιάγραμμα – Μέτρηση Οξειδωτικού Στρες
Τι είναι το σπερμοδιάγραμμα;
Η πιο σημαντική εξέταση για την εκτίμηση της ανδρικής γονιμότητας είναι το σπερμοδιάγραμμα, το οποίο πραγματοποιείται σε ένα πρόσφατο δείγμα σπέρματος. Μαζί με το ορμονικό προφίλ και τη σαλπιγγογραφία -για την εκτίμηση της γυναικείας γονιμότητας- είναι οι βασικές εξετάσεις για τη διερεύνηση της γονιμότητας του ζευγαριού.
Πότε χρειάζεται να γίνει σπερμοδιάγραμμα;
Το σπερμοδιάγραμμα είναι καλό να γίνει είτε προληπτικά πριν την έναρξη της προσπάθειας για ένα μωράκι, αλλά και εάν έχει περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα στοχευμένων προσπαθειών χωρίς θετικό τεστ εγκυμοσύνης (1 έτος εάν η γυναίκα είναι έως 35 ετών, 6 μήνες εάν η γυναίκα είναι άνω των 36).
Επίσης, σε περίπτωση που υπάρχει γνωστό ιστορικό πχ χειρουργείο στους όρχεις, κακοήθεια, φαρμακευτική αγωγή κλπ
Πώς γίνεται το σπερμοδιάγραμμα;
Το δείγμα σπέρματος εξετάζεται στο εργαστήριο ως προς 3 βασικές παραμέτρους:
- τον αριθμό των σπερματοζωαρίων ανά ml (φυσιολογική τιμή: πάνω από 15 εκατ. / ml)
- την κινητικότητά τους (φυσιολογική τιμή: τουλάχιστον 32% κινούμενα) και
- το ποσοστό των σπερματοζωαρίων με φυσιολογική μορφολογία (φυσιολογική τιμή: τουλάχιστον 4%).
Ένα φυσιολογικό δείγμα σπέρματος έχει όγκο τουλάχιστον 1.5 ml.
Για να γίνει σωστά η εξέταση απαιτείται αποχή 2-4 ημέρες (ούτε λιγότερο ούτε περισσότερο) διαφορετικά τα αποτελέσματα της ανάλυσης ενδέχεται να μην είναι αξιόπιστα.
Μια μέτρηση πάνω των 15 εκατομμυρίων σπερματοζωαρίων ανά ml, θεωρείται επαρκής για την επίτευξη φυσικής σύλληψης, με βάση τα κριτήρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Παρ’ όλα αυτά, σύλληψη μπορεί να είναι εφικτή ακόμα και εάν α αριθμός των σπερματοζωαρίων είναι χαμηλότερος, με την προϋπόθεση ότι η γυναίκα δεν αντιμετωπίζει δυσκολίες με τη γονιμότητά της.
Το δείγμα σπέρματος θα πρέπει να περιέχει παραπάνω από 32% κινητών σπερματοζωαρίων. Σε περίπτωση που ο αριθμός ή/και κινητικότητα ή/και μορφολογία των σπερματοζωαρίων είναι χαμηλότερες του φυσιολογικού, τότε μιλάμε για ‘ανδρική υπογονιμότητα’:
- ολιγοσπερμία’ ονομάζεται η περίπτωση κατά την οποία ανιχνεύεται αριθμός σπερματοζωαρίων χαμηλότερος από το όριο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας
- ασθενοσπερμία’ ονομάζεται η περίπτωση κατά την οποία ανιχνεύεται κινητικότητα σπερματοζωαρίων χαμηλότερη από το όριο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (32% κινούμενα σπερματοζωάρια συνολικά)
- τερατοσπερμία’ ονομάζεται η περίπτωση κατά την οποία ανιχνεύεται μορφολογία σπερματοζωαρίων χαμηλότερος από το όριο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (4%)
Σε περιπτώσεις όπου οι τιμές στο σπερμοδιάγραμμα είναι χαμηλότερες, οι μέθοδοι εξωσωματικής θεραπείας (IVF) ή μικρογονιμοποίησης (ICSI) ενδεχομένως να κριθούν απαραίτητες.
Σε κάποιες περιπτώσεις παρατηρείται παντελής απουσία σπερματοζωαρίων κατά την ανάλυση σπέρματος (αζωοσπερμία). Αυτό μπορεί να συμβαίνει είτε γιατί υπάρχει κάποιο εμπόδιο στην επιδιδυμίδα (αποφρακτική αζωοσπερμία) ή γιατί υπάρχει ανωμαλία στην παραγωγή σπερματοζωαρίων (μη-αποφρακτική αζωοσπερμία).
Διαδικασία της εξέτασης
Σε περίπτωση που αποφασίσετε να κάνετε ανάλυση σπέρματος (σπερμοδιάγραμμα), θα πρέπει να κλείσετε ραντεβού με τη γραμματεία μας (πρωινές ώρες, συνήθως 8-12 το πρωί). Οι αναλύσεις σπέρματος γίνονται από τους εμβρυολόγους μας και τα αποτελέσματα είναι έτοιμα συνήθως την ίδια μέρα. Ακολουθούν κάποιες οδηγίες εκ μέρους του εμβρυολογικού μας εργαστηρίου, προκειμένου να γίνει σωστά η εξέταση.
Η παραγωγή του δείγματος σπέρματος πρέπει να γίνει την ημέρα της ανάλυσης σπέρματος. Μπορεί να γίνει είτε στο σπίτι είτε στο Γέννημα σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο.
Σε κάθε περίπτωση, απαιτούνται 2-4 μέρες αποχής (μη εκσπερμάτισης), ούτε λιγότερο ούτε περισσότερο γιατί επηρεάζεται αρνητικά η ποιότητα του δείγματος.
Εάν η παραγωγή του δείγματος γίνει στο Γέννημα, τότε θα πρέπει να προσέλθετε την ώρα που έχετε συνεννοηθεί με τη γραμματεία. Θα πρέπει να προσέξετε ώστε να μη χαθεί ποσότητα δείγματος κατά τη συλλογή.
Εάν η παραγωγή του δείγματος γίνει στο σπίτι, τότε πρέπει να μεταφερθεί στο Γέννημα και να παραδοθεί από τον ασθενή στους εμβρυολόγους ιδανικά μέσα σε 30 λεπτά από την ώρα παραγωγής (1 ώρα το πολύ) χωρίς να δημιουργείται κανένα πρόβλημα στην ποιότητα του σπέρματος. Το δείγμα πρέπει να συλλέγεται σε αποστειρωμένο δοχείο (ουροσυλλέκτη). Θα πρέπει να προσέξετε ώστε να μη χαθεί ποσότητα δείγματος κατά τη συλλογή. Η μεταφορά του δείγματος από το σπίτι στο Γέννημα πρέπει να γίνεται σε θερμοκρασία περιβάλλοντος. Μη βάζετε το δείγμα στο ψυγείο γιατί αυτό επηρεάζει την ποιότητά του!
