Οδηγός για τους ασθενείς

Από το γυναικολόγο αναπαραγωγής Ευριπίδη Μαντούδη, υπεύθυνο θεραπειών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής στο Γέννημα IVF

Ποιες είναι οι πρώτες εξετάσεις που προτείνετε όταν ένα ζευγάρι έρχεται για το πρώτο ραντεβού γονιμότητας;

Η βασική εξέταση κατά τη διάρκεια του πρώτου ραντεβού είναι το υπερηχογράφημα γονιμότητας. Ελέγχονται οι ωοθήκες ως προς τα αποθέματά τους σε ωάρια, αν γίνεται κανονικά η ωορρηξία, αν υπάρχουν κύστες, αν υπάρχουν πολυκυστικές ωοθήκες κλπ. Επίσης ελέγχεται η μήτρα για να επιβεβαιώσουμε ότι είναι υγιής και δεν υπάρχουν πολύποδες, ινομυώματα κ.ά.
Οι εξετάσεις που προτείνουμε πριν το πρώτο ραντεβού γονιμότητας είναι:

Για τη γυναίκα:

Ορμονικό προφίλ (εξετάσεις αίματος): FSH, LH, E2, TSH, PRL. Οι εξετάσεις αυτές μας δείχνουν τη λειτουργία των ωοθηκών και πρέπει να γίνουν συγκεκριμένα τη 2η-4η ημέρα περιόδου. Προτείνεται επίσης η εξέταση για την ορμόνη ΑΜΗ, η οποία είναι ενδεικτική των αποθεμάτων των ωοθηκών. Όλες μαζί οι ορμονικές εξετάσεις, σε συνδυασμό με την εικόνα από το υπερηχογράφημα, συνθέτουν τη συνολική εικόνα για τη γονιμότητα της κάθε γυναίκας.

Σαλπιγγογραφία – για τον έλεγχο των σαλπίγγων, προκειμένου να διαπιστώσουμε αν είναι ανοιχτές. Η φυσιολογική λειτουργία των σαλπίγγων είναι απαραίτητη για να επιτευχθεί εγκυμοσύνη, γιατί εκεί ‘συναντιέται’ το ωάριο με το σπερματοζωάριο, δηλαδή εκεί γίνεται η σύλληψη. Το γονιμοποιημένο ωάριο στη συνέχεια μετακινείται προς τη μήτρα και γίνεται η εμφύτευση.

Εκτός από την κλασική σαλπιγγογραφία, πλέον είναι διαθέσιμη και η νέα, ανώδυνη μέθοδος ‘υπερηχοσαλπιγγογραφία’ (HyFoSy). Η κλασική σαλπιγγογραφία είναι ουσιαστικά μια ακτινογραφία της μήτρας και των σαλπίγγων. Είναι μια πολύτιμη εξέταση, όμως σε πολλές γυναίκες προκαλεί δυσφορία/πόνο ή αλλεργική αντίδραση λόγω της χρήσης σκιαγραφικού υλικού. Για το λόγο αυτό, αναπτύχθηκε η νέα ανώδυνη υπερηχοσαλπιγγογραφία. Πραγματοποιείται στο ιατρείο, από το γυναικολόγο αναπαραγωγής, με απλό υπέρηχο, χωρίς χρήση ακτινοβολίας ή σκιαγραφικού υλικού. Η εξεταζόμενη παρακολουθεί την εξέλιξη της εξέτασης στην οθόνη του υπερήχου και ο γιατρός της εξηγεί ακριβώς τι συμβαίνει. Η γραπτή έκθεση με τα αποτελέσματα είναι διαθέσιμη με το τέλος του ραντεβού.

Για τον άνδρα:

Σπερμοδιάγραμμα – σε οποιοδήποτε διαγνωστικό κέντρο της επιλογής σας ή στο ανδρολογικό εργαστήριο στο Γέννημα IVF. Όπου και αν αποφασίσετε να κάνετε αυτή την εξέταση, το σημαντικό είναι να έχει 2-4 ημέρες αποχή (ούτε λιγότερο ούτε περισσότερο), σύμφωνα με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, προκειμένου να έχουμε αξιόπιστα αποτελέσματα.

Με αυτή την εξέταση μετράμε μεταξύ άλλων τις εξής σημαντικές παραμέτρους: αριθμός, κινητικότητα και μορφολογία σπερματοζωαρίων.
Σε περίπτωση που το σπερμοδιάγραμμα γίνει στο ανδρολογικό εργαστήριο στο Γέννημα IVF, συμπεριλαμβάνεται η μέτρηση οξειδωτικού στρες. Οξειδωτικό στρες ονομάζουμε τη διαταραχή στην ισορροπία των ελεύθερων ριζών οξυγόνου στο σπέρμα. Πρόκειται για έναν ‘κρυφό εχθρό’ για την ανδρική γονιμότητα και μπορεί να συμβάλει στην ανδρική υπογονιμότητα καθώς πιστεύεται ότι είναι ο κύριος λόγος για τον κατακερματισμό του DNA των σπερματοζωαρίων. Ο κατακερματισμός του DNA επηρεάζει τη γονιμότητα καθώς και την επιτυχία της εξωσωματικής. Επιδεινώνεται από το κάπνισμα, την κακή διατροφή και την παχυσαρκία, την παρατεταμένη σεξουαλική αποχή (αραιές εκσπερματίσεις), το ιατρικό ιστορικό (κιρσοκήλη, τραυματισμός ή κακοήθεια όρχεων) και την υπερβολική άσκηση.

Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε τι συμβαίνει με το οξειδωτικό στρες στο σπέρμα γιατί αυτό επιτρέπει τον πιο στοχευμένο σχεδιασμό της θεραπείας υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες του συγκεκριμένου ζευγαριού.

Το πρώτο ραντεβού γονιμότητας είναι ένα πολύ σημαντικό ραντεβού τόσο για το ζευγάρι όσο και για εμάς. Και μόνο το να πάρεις την απόφαση να ζητήσεις βοήθεια και να κλείσεις ραντεβού στο γυναικολόγο αναπαραγωγής είναι από μόνο του μια δύσκολη απόφαση. Γι’ αυτό δεν ασχολούμαστε μόνο με το ιατρικό μέρος, αλλά προσεγγίζουμε το ζευγάρι συνολικά, λαμβάνοντας υπόψη το ψυχολογικό τους υπόβαθρο, τα συναισθήματά τους. Στόχος μας είναι να τους κάνουμε να νιώσουν ασφάλεια, ηρεμία και εμπιστοσύνη.