Συναντήσαμε τη Μάρθα Φλίγκου, κλινικό εμβρυολόγο στο Γέννημα από το 2017
Η ημέρα της εμβρυομεταφοράς είναι μια μέρα με έντονη συναισθηματική φόρτιση. Όλη η προσπάθεια έχει φτάσει στην πιο σημαντική της ώρα, σήμερα τα έμβρυα θα επιστρέψουν στο φυσικό τους περιβάλλον. Όλες οι μέρες των φαρμάκων, των εξετάσεων και της ωοληψίας καταλήγουν σε αυτή τη στιγμή.
Τι συμβαίνει την ημέρα της εμβρυομεταφοράς;
Το ζευγάρι έχει ήδη ενημερωθεί τηλεφωνικά από τις προηγούμενες ημέρες για το ποια μέρα θεωρείται κατάλληλη για την εμβρυομεταφορά τους, δηλαδή αν θα γίνει 2η-3η ημέρα μετά την ωοληψία ή την 5η ημέρα (στάδιο βλαστοκύστης). Γνωρίζουν ήδη, επίσης, το γιατί αυτό θεωρείται η καλύτερη στρατηγική για τη δική τους περίπτωση, καθώς έχει προηγηθεί συζήτηση μεταξύ του ζευγαριού, των εμβρυολόγων και του θεράποντα ιατρού.
Όταν μιλάμε με το ζευγάρι και προγραμματίζουμε το ραντεβού της εμβρυομεταφοράς, τότε δίνουμε και τις απαραίτητες οδηγίες για τη σωστή λήψη φαρμάκων μετά την ωοληψία σύμφωνα με τη συμβουλή του γιατρού, εξηγούμε ότι δεν πρέπει να φοράνε άρωμα και ενημερώνουμε ότι μισή ώρα πριν το ραντεβού πρέπει η ασθενής να έχει γεμάτη κύστη για να είναι πιο καθαρή η εικόνα στον υπέρηχο κατά την εμβρυομεταφορά.
Στη μονάδα μας, προτρέπουμε τα ζευγάρια να έρθουν μαζί για την εμβρυομεταφορά, εφόσον βέβαια αυτό είναι εφικτό για τους ίδιους, παρότι ουσιαστικά δεν απαιτείται η φυσική παρουσία του συζύγου/συντρόφου.
Η φιλοσοφία μας είναι να ενημερώνουμε τα ζευγάρια με λεπτομέρεια και ειλικρίνεια για την ποιότητα των εμβρύων τους, έτσι ώστε το κάθε ζευγάρι να συμμετέχει στην απόφαση για τον αριθμό των εμβρύων που θα μεταφερθούν (πάντα σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία). Επίσης, ενημερώνουμε και για το αν υπάρχει η δυνατότητα να κρυοσυντηρηθούν πλεονάζοντα έμβρυα από το συγκεκριμένο κύκλο.
Συχνά η συζήτηση αυτή με το ζευγάρι μπορεί να κρατήσει αρκετή ώρα, ανάλογα και με τις ερωτήσεις του ζευγαριού. Ο εμβρυολόγος είναι εκεί για όσο χρόνο χρειαστεί προκειμένου το ζευγάρι να προχωρήσει στη διαδικασία απόλυτα σίγουρο για τις αποφάσεις του.
Όταν είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε, παρουσία μίας μαίας, επιβεβαιώνουμε την ταυτότητα των δύο συζύγων/συντρόφων και υπογράφουμε το αντίστοιχο έντυπο. Επίσης παραδίδουμε στο ζευγάρι την περίληψη της θεραπείας, όπως εξελίχθηκε μέσα στο εμβρυολογικό εργαστήριο. Στο έγγραφο αυτό περιλαμβάνεται φωτογραφία των εμβρύων προς εμβρυομεταφορά και επεξήγηση της ποιότητάς τους. Αν πρόκειται να γίνει μεταφορά εμβρύων στο στάδιο της βλαστοκύστης και η καλλιέργειά τους έχει γίνει στο Embryoscope+, τότε παραδίδουμε στο ζευγάρι και το βιντεο της ανάπτυξής τους από την πρώτη μέρα.
Μετά την επιβεβαίωση των στοιχείων και την ενημέρωση του ζευγαριού, ο εμβρυολόγος επιστρέφει στο εμβρυολογικό εργαστήριο και περιμένει το γιατρό για να ξεκινήσει η εμβρυομεταφορά. Ο ίδιος εμβρυολόγος που ενημέρωσε το ζευγάρι είναι πάντα αυτός που θα ολοκληρώσει τη διαδικασία εργαστηριακά. Σε μία οθόνη που συνδέεται με την κάμερα του μικροσκοπίου, το ζευγάρι βλέπει τα ονόματά τους όπως έχουν γραφτεί πάνω στο ‘πιατάκι’ καλλιέργειας καθώς και τα έμβρυά του μέσα από το εργαστήριο. Αυτή είναι και η τελική επιβεβαίωση των στοιχείων.
Τι μπορεί να μην πάει καλά;
Δυστυχώς, σε κάποιες περιπτώσεις, τα νέα δεν είναι καλά. Έρχεται η ημέρα της εμβρυομεταφοράς και μπορεί τα έμβρυα να είναι χαμηλής ποιότητας, δηλαδή να υστερούν στον αριθμό των κυττάρων σε σχέση με την ημέρα καλλιέργειας ή να έχουν υψηλό ποσοστό παρουσίας θραυσμάτων. Σε άλλες περιπτώσεις τα έμβρυα μπορεί να μην έχουν εξελιχθεί στο στάδιο της βλαστοκύστης παρότι βρίσκονται στην 5η ημέρα καλλιέργειας, οπότε επιλέγονται για μεταφορά έμβρυα στο στάδιο του μοριδίου ή της αρχόμενης βλαστοκύστης.
Το πιο δύσκολο σενάριο, βέβαια, είναι να χρειαστεί να συστήσουμε ακύρωση της εμβρυομεταφοράς. Αυτό δε συμβαίνει συχνά και το προτείνουμε μόνο όταν πιστεύουμε ότι η πιθανότητα περαιτέρω ανάπτυξης είναι πλέον μηδενική, όπως για παράδειγμα αν τα έμβρυα έχουν σταματήσει να διαιρούνται από τις πρώτες μέρες στην καλλιέργεια. Τότε, ακολουθεί άμεσα συζήτηση με το ζευγάρι παρουσία του γιατρού για να εξηγήσουμε, στο βαθμό που είναι δυνατόν, τι μπορεί να έχει φταίξει και να οργανώσουμε το μελλοντικό πλάνο για το ζευγάρι.
Ποια είναι τα συναισθήματα των ζευγαριών στην εμβρυομεταφορά;
Εκείνη την ημέρα στα πρόσωπα των ζευγαριών αντικρίζω όλα τα πιθανά συναισθήματα: χαρά, συγκίνηση, ελπίδα, άγχος, αγωνία, ανυπομονησία, ακόμα και απογοήτευση. Όλα αυτά εξαρτώνται σημαντικά από τα νέα της ημέρας και το ιστορικό του ζευγαριού. Στις καλές στιγμές ο εμβρυολόγος συμμετέχει στη χαρά, ενώ στα δύσκολα προσπαθεί να εξηγήσει, να συμπαρασταθεί και να δώσει την ελπίδα.
Πώς νιώθεις εσύ εκείνη την ημέρα;
Όταν έχεις να μεταδώσεις καλά νέα στο ζευγάρι, τότε συμμετέχεις σε αυτή τη χαρούμενη στιγμή τους και εισπράττεις ένα μέρος της ικανοποίησης για την όλη προσπάθεια, τον αγώνα των δύο αυτών ανθρώπων. Με λίγα λόγια χαίρεσαι με τη χαρά τους και που έχεις βοηθήσει σε αυτό.
Όταν όμως τα νέα δεν είναι τόσο καλά, φροντίζουμε να είμαστε απόλυτα ειλικρινείς με το ζευγάρι, είναι βασική μας προτεραιότητα αυτό. Δε θέλουμε να δημιουργήσουμε ψεύτικες ελπίδες και ‘ροζ συννεφάκια’. Δεν επιτρέπεται να ‘παίζουμε’ με την ψυχολογία του ζευγαριού! Ακόμα κι αν η ποιότητα κάποιων εμβρύων είναι χαμηλή, εξακολουθεί να υπάρχει πιθανότητα για θετικό αποτέλεσμα, έστω και μειωμένη. Άλλωστε, πάντα υπάρχουν αυτές οι απρόσμενες εκπλήξεις!
