Το δώρο της επιστήμης στη σύγχρονη γυναίκα είναι η παράταση της γονιμότητάς της.
Είναι πλέον σύνηθες φαινόμενο στον δυτικό κόσμο μια γυναίκα να επιλέγει να καταψύξει τα ωάριά της με στόχο τη διατήρηση της αναπαραγωγής της ικανότητας στο μέλλον. Η πλειονότητα των γυναικών αυτών είναι μορφωμένες, βρίσκονται στην αρχή της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας και θέλουν να διασφαλίσουν πως οι επιλογές τους σήμερα δεν θα τους στερήσουν το δικαίωμα στη μητρότητα στο μέλλον. Σε μια πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη στην Αμερική, ωστόσο, ρωτήθηκαν γυναίκες που είχαν ολοκληρώσει έναν κύκλο κατάψυξης ωαρίων και διαπιστώθηκε ότι ο βασικός λόγος πίσω από αυτήν την απόφαση δεν ήταν οι σπουδές ή η καριέρα, αλλά το γεγονός ότι ακόμα δεν είχαν βρει τον κατάλληλο σύντροφο. Όποιοι κι αν είναι οι λόγοι που ωθούν μια γυναίκα να καταψύξει τα ωάριά της, το σημαντικό είναι ότι πλέον έχει τη δύναμη της επιλογής. Μιας επιλογής που της προσφέρει άνεση χρόνου και της επιτρέπει να μην παίρνει βεβιασμένες αποφάσεις για την προσωπική και την επαγγελματική ζωή της. Η επιστήμη σήμερα με τη μέθοδο της κρυοσυντήρησης είναι σε θέση να προσφέρει αυτήν την επιλογή. Η μέθοδος κατάψυξης που έχει επικρατήσει λέγεται υαλοποίηση (vitrification) και δίνει πολύ καλά αποτελέσματα επιβίωσης των ωαρίων μετά την απόψυξη.
ΟΙ ΣΥΝΘΗΚΕΣ
Για την πλειονότητα των γυναικών η γονιμότητα μειώνεται όσο αυξάνεται η ηλικία. Η μείωση της αναπαραγωγικής ικανότητας γίνεται σταδιακά: Ξεκινώντας μετά τα 30 έτη, επιταχύνεται στην ηλικία των 35-40 και σχεδόν μηδενίζεται μέχρι τα 45 έτη. Το πραγματικό πρόβλημα είναι ο αριθμός των ωαρίων, που μειώνεται όσο αυξάνει η ηλικία, όπως αντίστοιχα πέφτει και η ποιότητα των ωαρίων. Αν μια γυναίκα καταψύξει τα ωάριά της στα 30 και αποφασίσει να μείνει έγκυος με αυτά στα 40, τότε η αναπαραγωγική της ηλικία είναι τα 30 και όχι τα 40 έτη. Με λίγα λόγια, η κατάψυξη ωαρίων «παγώνει το χρόνο», αρκεί η απόφαση να ληφθεί εγκαίρως. Ποια είναι όμως τελικά η ιδανική ηλικία για να προχωρήσει μια γυναίκα στην κατάψυξη των ωαρίων της; Η απάντηση είναι: όσο νωρίτερα τόσο καλύτερα. Η American Society for Reproductive Medicine (ASRM) θέτει ως ανώτερο όριο ηλικίας για την κρυοσυντήρηση ωαρίων τα 38 έτη, πάντα έπειτα από λεπτομερή εκτίμηση της υγείας της γυναίκας και του ιατρικού ιστορικού της. Οι εξειδικευμένοι γυναικολόγοι αναπαραγωγής προτείνουν τον προληπτικό έλεγχο γονιμότητας (καταγραφή ιατρικού ιστορικού, εκτίμηση ορμονολογικού προφίλ και εξέταση με υπέρηχο) σε κάθε γυναίκα μετά τα 30 και σίγουρα πριν από τα 35. Πρωτίστως ελέγχονται οι ωοθήκες και η λειτουργία τους, όπως επίσης η μήτρα. Η κατάψυξη ωαρίων σίγουρα δίνει μια πίστωση χρόνου, παρ’ όλα αυτά συστήνεται στις νέες γυναίκες να μην καθυστερούν τη δημιουργία οικογένειας περισσότερο από όσο είναι πραγματικά αναγκαίο.
Το άρθρο του γυναικολόγου αναπαραγωγής κ. Ευριπίδη Μαντούδη δημοσιεύτηκε αρχικά στο περιοδικό Celebrity, τεύχος Ιανουαρίου 2019.